Wyjątkowe odkrycie w Bochni. Znaleziono monety, które mogą mieć 600 lat
Poszukiwania odbywały się w ramach działań Bocheńskiego Stowarzyszenia Poszukiwaczy STATER, którego obaj odkrywcy są aktywnymi członkami.
Znalezione naczynie ceramiczne, wypełnione po brzegi srebrnymi monetami, zostało zabezpieczone w całości – bez ingerencji w jego zawartość. Podczas ostrożnego odkopywania z wnętrza naczynia wypadły trzy monety, które nie były zespolone z resztą – okazały się to denary Kazimierza Jagiellończyka, syna Władysława Jagiełły. To właśnie one ujawniły niezwykłą rangę i możliwy wiek całego znaleziska.
Zaskakujące jest to, że pierwszy sygnał był słaby i niepozorny – odkrywcy rozważali, czy w ogóle go kopać. Dopiero po sprawdzeniu miejsca dwoma detektorami metalu podjęli decyzję o rozpoczęciu prac. Ziemia była mokra, bo tej nocy spadł śnieg, a temperatura oscylowała wokół 0 stopni. Po wykonaniu płytkiego wykopu sygnał się wzmocnił, a spod warstwy gleby wyłonił się zarys ceramicznego naczynia. Znalezisko zostało natychmiast zgłoszone do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie – delegatura w Tarnowie, a st. insp. ds. ochrony zabytków Tomasz Sajecki oraz archeolog Marek Materna z Muzeum Stanisława Fischera w Bochni zareagowali błyskawicznie, podejmując niezbędne działania administracyjne i konserwatorskie.
Naczynie nie zostało otwarte ani opróżnione – wszystkie monety nadal znajdują się w jego wnętrzu. Ich liczba jest obecnie szacowana na około 100 sztuk. Skarb zostanie poddany interdyscyplinarnym badaniom: nie tylko numizmatycznym, ale również metalurgicznym, spektrometrycznym, analizie składu ceramiki, tomografii komputerowej oraz innym nowoczesnym metodom stosowanym przez specjalistów. Ostatecznym celem jest zachowanie kontekstu znaleziska i dokładne poznanie jego historii.
Docelowo naczynie i jego zawartość mają trafić do zbiorów Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni, gdzie po niezbędnej konserwacji zostaną zaprezentowane zwiedzającym. Jak podkreślają członkowie Stowarzyszenia STATER, to odkrycie było możliwe dzięki współpracy pasjonatów historii, instytucji publicznych i środowiska naukowego. Ich działania są w pełni legalne, profesjonalne i zgodne z zasadami ochrony dziedzictwa kulturowego.
Bocheńskie Stowarzyszenie Poszukiwaczy STATER to organizacja zrzeszająca pasjonatów historii i eksploracji terenowej. Powstała 29 maja 2023 roku i obecnie liczy ponad 50 aktywnych członków, którzy swoją działalność prowadzą legalnie i w ścisłej współpracy z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków oraz z właścicielami terenów – m.in. Lasami Państwowymi. Stowarzyszenie skupia osoby zaangażowane w poszukiwania zabytków z wykorzystaniem wykrywaczy metali, ale również we wspieranie badań archeologicznych i promocję dziedzictwa kulturowego regionu.
